Παραθέτω εδώ μια σύντομη ανασκόπηση της δεκαετίας που πέρασε για τον υγρό στίβο, ο οποίος από ιδρύσεως είναι σταθερά πρώτος σε διακρίσεις για το σύλλογο.
Πρόκειται για μια δύσκολη δεκαετία καθώς κύλησε μέσα στην οικονομική κρίση. Οι χρηματοδότες στο άθλημα μειώθηκαν πανελλαδικά, τα μισά περίπου τμήματα υγρού στίβου της χώρας ελαχιστοποίησαν ή διέκοψαν τη δραστηριότητά τους και γενικά ο υγρός στίβος θεωρείται πως βρίσκεται σε ύφεση συγκριτικά με το παρελθόν. Στην υδατοσφαίριση ανδρών και γυναικών τα ενεργά σωματεία μειώνονται. Στην κολύμβηση λιγοστεύουν τα συμμετέχοντα σωματεία σε αγώνες. Οι επιχορηγήσεις προς τα σωματεία έχουν πλέον εξαφανιστεί, ενώ υπάρχουν αυξημένα έξοδα συμμετοχής σε διοργανώσεις, πέρα από τις μετακινήσεις.
Αυτή τη δεκαετία (συγκεκριμένα το 2011-12) ο Εθνικός έζησε μια ακόμη δύσκολη στιγμή της ιστορίας του με τον δεύτερο υποβιβασμό των ανδρών στην Α2 κατηγορία, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των νέων παιδιών που κατά βάση συνέθεσαν την ομάδα. Κατά τα λοιπά πάντως, το ανδρικό τμήμα πόλο κατάφερε να επανέλθει άμεσα στην Α1 και στη συνέχεια να σταθεροποιηθεί στις θέσεις 3-6 στης Α1. Επίσης, η γυναικεία ομάδα πόλο κινήθηκε κι αυτή στις θέσεις 3-6 της Α1 δίνοντας και ευρωπαϊκούς αγώνες, ενώ και η κολύμβηση συνολικά ήταν σταθερά μέσα στις 3-4 ομάδες της χώρας με τις μεγαλύτερες διακρίσεις, έχοντας μάλιστα στις τάξεις της (βαθμολογία πανελληνίου πρωταθλήματος) και τον ταχύτερο κολυμβητή όχι της χώρας αλλά και της Ευρώπης και δεύτερο ταχύτερο του κόσμου (2018-19), με διακρίσεις σε παγκόσμια πρωταθλήματα και Ολυμπιάδες. Οι υποδομές τέλος, συμμετείχαν στα πανελλήνια πρωταθλήματα τόσο στο πόλο όσο και στην κολύμβηση και είχαν μάλιστα και διακρίσεις σε κάποιες περιπτώσεις (είσοδος σε τετράδα ή τελικούς), ωστόσο δεν ανήκουν κορυφή πανελλαδικά, αφού 3-4 άλλα σωματεία έχουν τα πρωτεία στον τομέα αυτό και μονοπωλούν τις διακρίσεις.
ΑΝΔΡΙΚΟ ΠΟΛΟ
Ο στόχος της ανδρικής ομάδας ήταν να διατηρηθεί στην Α1 κατηγορία, σε όσο το δυνατόν ψηλότερη θέση γίνεται. Η ομάδα μετείχε επίσης δύο φορές σε final-4 κυπέλλου (τη μία φέτος έφτασε ως τον τελικό, βάσει του οποίου θεωρητικά κέρδισε και την έξοδο στην Ευρώπη). Το δικαίωμα συμμετοχής στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις αν δεν κάνω λάθος το κέρδισε συνολικά τέσσερεις (4) φορές στους άνδρες αυτή τη δεκαετία (αν και δεν το αξιοποίησε). Να τονιστεί επίσης ότι τα τελευταία 7 χρόνια η ομάδα έχει σταθερό προπονητή (Φ. Κουντουδιός) και καταφέρνει κάθε χρόνο να τερματίζει στις 6 πρώτες θέσεις της Α1 και να συμμετέχει στα play-offs ανόδου, παρά το ότι αρκετοί παίκτες δέχονται δελεαστικές προτάσεις από άλλες ομάδες και φεύγουν κάθε χρόνο. Μοναδική εξαίρεση χαμηλότερης θέσης αποτελεί το 2017, όπου όμως υπήρξαν βασικές απουσίες (τιμωρίες) παικτών στις τελευταίες 5-6 αγωνιστικές της κανονικής περιόδου, χωρίς τις οποίες η ομάδα πιθανώς θα τα κατάφερνε και πάλι να τερματίσει στην πρώτη εξάδα.
Μάλιστα από τον δεύτερο υποβιβασμό της ομάδας και μετά, η ανδρική ομάδα πόλο έχει θετικό συντελεστή νικών (χωρίς τα play-offs και το κύπελλο συνολικά 81-11-62, αλλά και με αυτούς τους αγώνες ο συντελεστής παραμένει θετικός) και ουσιαστικά μαζί με τα υπόλοιπα τμήματα του υγρού στίβου της ομάδας εξακολουθούν κατά κάποιο τρόπο να αποτελούν τη βιτρίνα του συλλόγου.
(έκανα λίγο βιαστικά κάποιες αθροίσεις και μπορεί να μου έχει ξεφύγει κανένας αριθμός, αλλά γενικά νομίζω ότι ο πίνακας δίνει τη γενική εικόνα).
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΠΟΛΟ ΑΝΔΡΩΝ 2011-2020
ΕΤΟΣ ΘΕΣΗ ΚΑΝ. ΠΕΡ. ΒΑΘΜΟΙ ΣΕΡΙ PLAY-OFFS
2010-11 8ος 23β. 7-2-13 –
2011-12 12ος (υποβ.) 01β. 0-1-21 –
2012-13 Α2 ΑΝΟΔΟΣ –
2013-14 6ος 29β. 9-2-11
2014-15 2ος 54β. 18-0-4 (4ος )
2015-16 5ος 39β. 13-0-9 (4ος)
2016-17 8ος (λόγω τιμωρ.) 29β. 9-2-11 –
2017-18 4ος 37β. 12-1-9 (5ος)
2018-19 4ος 34β. 10-4-8 (4ος)
2019-20 6ος 32β. 10-2-10 (6ος)
ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΠΟΛΟ
Το γυναικείο τμήμα πόλο είχε μια σταθερή παρουσία στις πρώτες θέσεις της Α1 παρά τις δυσκολίες, καθώς κατάφερε να κατατάσσεται στις θέσεις 3-5 σχεδόν καθόλη την δεκαετία που πέρασε. Κέρδισε την έξοδό του στην Ευρώπη τις τελευταίες δύο χρονιές και συμμετείχε κιόλας σε ευρωπαϊκά παιχνίδια. Κατά περιόδους αγωνίστηκαν κορυφαίες Ελληνίδες και ξένες παίκτριες με το σκουφάκι της ομάδας.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΠΟΛΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ 2011-2020
2020 3η θέση πριν τη διακοπή και 5η τελικά αφού στη συνέχεια αγωνίστηκε με νεάνιδες
2019 3η θέση (έξοδος στην Ευρώπη)
2018 3η θέση (έξοδος στην Ευρώπη)
2017 4η θέση
2016 4η θέση
2015 4η θέση
2014 5η θέση
2013 5η θέση
2012 6η θέση
2011 4η θέση
Κλήθηκαν κάποιες αθλήτριες του Εθνικού στην Εθνική ομάδα γυναικών όπως και σε μικρότερες εθνικές (όπως άλλωστε συνέβη και στο ανδρικό τμήμα) ενώ ο απολογισμός νικών-ηττών είναι κι εδώ θετικός στο σύνολο της δεκαετίας.
ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ
Πολύ καλή (συνήθως στην πρώτη τετράδα της βαθμολογίας του πανελληνίου πρωταθλήματος open) είναι και η πορεία της ομάδας κολύμβησης του Εθνικού, με συνεχόμενες μεγάλες διεθνείς διακρίσεις αθλητών του συλλόγου – Κριστιάν Γκολομέεβ, Κριστέλ Βουρνά – σε παγκόσμια πρωταθλήματα και Ολυμπιάδες. Παρά την κρίση, ο Εθνικός κατόρθωσε να έχει μια πολύ καλή παρουσία καθόλη τη δεκαετία. Καλύτερη ήταν η πορεία του ανδρικού τμήματος που σε μερικά αγωνίσματα ήταν σχεδόν αήττητο.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ 2011-2020
2020 (δεν έχει γίνει ακόμη)
2019 4ος (3ος άνδρες και 7ος γυναίκες)
2018 3ος (2ος άνδρες και 7ος γυναίκες)
2017 3ος (2ος άνδρες και 8ος γυναίκες)
2016 2ος (2ος άνδρες και 6ος γυναίκες)
2015 3ος
2014 2ος (2ος άνδρες)
2013 3ος (3ος άνδρες και 6ος γυναίκες)
2012 2ος (2ος άνδρες και 3ος γυναίκες)
2011 2ος
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Συμπερασματικά τα τμήματα υγρού στίβου του Εθνικού καταφέρνουν μέχρι σήμερα να διατηρούν μέρος της αίγλης τους παρά τις γενικότερες δυσκολίες που έχουν προκύψει.
Ο Εθνικός δεν είναι βέβαια πλέον ο αδιαφιλονίκητος πρώτος του παρελθόντος στην υδατοσφαίριση, παραμένει όμως σε μια θέση τέτοια που αν ένας μεγάλος χρηματοδότης θελήσει, μπορεί να ξαναφέρει άμεσα τον αυτοκράτορα στην κορυφή. Και σε συνδυασμό με την πλούσια ιστορία και την παράδοσή της ομάδας στις πισίνες, νομίζω πως ο Εθνικός εξακολουθεί να αποτελεί μια ελκυστική προοπτική για κάθε ενδιαφερόμενο στο συγκεκριμένο χώρο. Πολλά από τα ρεκόρ και τις διακρίσεις του Εθνικού στον υγρό στίβο παραμένουν ενεργά και προσθέτουν στο πρεστίζ της ομάδας (13+ χρόνια αήττητο το ανδρικό πόλο και πρώτο ακόμα σε Πρωταθλήματα Ελλάδος, πρώτη πρωταθλήτρια Ελλάδος ιστορικά τόσο η ανδρική όσο και η γυναικεία ομάδα, με Ευρωπαικό τίτλο στις προθήκες της, με παρουσία κολυμβητών και υδατοσφαιριστών σε Ολυμπιάδες και Παγκόσμια Πρωταθλήματα, από τα παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα, κλπ). Τα τμήματα υδατοσφαίρισης και κολύμβησης είναι τα μόνα του συλλόγου που κατάφεραν να διατηρηθούν κοντά στην κορυφή όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια. Αν υπήρχε μάλιστα και η ευχέρεια χρήσης αθλητικών εγκαταστάσεων με ελάχιστο (ή και χωρίς) κόστος, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με διάφορες ομάδες της επαρχίας, τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμα καλύτερα και στις υποδομές.
Θέλω να κλείσω αυτή τη σύντομη ανασκόπηση με ένα σχόλιο για τα αθλήματα του υγρού στίβου και την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί πλέον στην Ελλάδα.
Τυχαίνει να παρακολουθώ από πιο κοντά το συγκεκριμένο χώρο, όχι μόνο λόγω του Εθνικού, αλλά και από την σκοπιά των αντίστοιχων ομάδων της Χίου κατά την τελευταία 20-ετία. Κάτι ουσιαστικό λοιπόν πρέπει να κάνει η ΚΟΕ ώστε να αλλάξει το σημερινό καθεστώς στο πόλο, γιατί το άθλημα μακροπρόθεσμα δεν είναι βιώσιμο συνολικά στη σημερινή του μορφή και οι εκάστοτε χρηματοδότες των ομάδων, μόνο από αγάπη για την ομάδα τους και για το άθλημα συνεχίζουν να χρηματοδοτούν το χώρο. Οι Ούγγροι για παράδειγμα δίνουν σημαντικές επιδοτήσεις στα σωματεία.
Οι Ιταλοί έχουν εξασφαλίσει μεγάλους χορηγούς και στηρίζουν το άθλημα (τηλεοπτικά κλπ). Στην Ελλάδα αντίστοιχα, οι ομάδες απλά τροφοδοτούν με χρήμα ΚΟΕ και διαιτησίες, επιπρόσθετα προς τα έξοδα της χρονιάς για μεταγραφές και μετακινήσεις.
Το άθλημα παραμένει ερασιτεχνικό, χωρίς τηλεοπτικούς ή άλλους χορηγούς για τη μεγάλη κατηγορία και με ένα καθεστώς κατά το οποίο, όποιος έχει περιθώριο να χρησιμοποιήσει χρήματα από ποσοστό εσόδων της συγγενούς ΠΑΕ τα παίρνει όλα εύκολα. Όχι μόνο τίτλους, αλλά και τους καλούς παίκτες των άλλων ανταγωνιστριών ομάδων, χωρίς αυτές να έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν έστω κάποια στάνταρ αντισταθμιστικά οφέλη (είτε χρήματα, είτε άλλους παίκτες, κλπ). Έτσι το άθλημα για κάποιους λίγους με μεγάλη γενική βάση οπαδών (μόνο για έναν για την ώρα, σύντομα όμως ίσως και για έναν ή δύο ακόμα) είναι επαγγελματικό και για τους υπόλοιπους ερασιτεχνικό, γεγονός που πλήττει τον ανταγωνισμό αλλά και το θέαμα.
Η κατάσταση αυτή κατά τη γνώμη μου μακροπρόθεσμα είναι αδιέξοδη για ομάδες που θα ήθελαν έστω να φτιάξουν νεανικά σύνολα, βασισμένα σε φυτώρια κλπ. Πρέπει να τεθούν τουλάχιστον κάποιοι περιορισμοί στις μεταγραφές παικτών (π.χ. μεγαλύτερα χρονικά όρια συμβολαίων) και κάποιοι κανόνες προτεραιοτήτων τις μεταγραφές (ποιος παίρνει πρώτος διαθέσιμους παίκτες κλπ), για να φτιαχτούν περίπου ισοδύναμες ομάδες χωρίς υπέρογκο κόστος και να αυξηθεί έτσι ο ανταγωνισμός. Επίσης πρέπει (α) να οριστεί ένα «γενναίο» ελάχιστο ποσοστό νέων παικτών (π.χ. ηλικίας κάτω των 20) στις 7-άδες και στις 14-άδες όλων των ομάδων και (β) να δοθούν ευκαιρίες/κίνητρα σε αρκετές ομάδες (π.χ. στις 6 πρώτες της βαθμολογίας) να έχουν διεθνείς παίκτες στην Εθνική ομάδα (ας πούμε υποχρεωτικά τουλάχιστον ένας παίκτης από κάθε μία από τις 6 πρώτες ομάδες της βαθμολογίας να πηγαίνει στην Εθνική), ώστε ένας νέος παίκτης να ελπίζει ότι μπορεί και ως παίκτης π.χ. της πέμπτης ή έκτης ομάδας του πρωταθλήματος να βρεθεί στην Εθνική ομάδα και να αγωνιστεί σε μεγάλες διοργανώσεις κι όχι μόνο αν μεταγραφεί στην πρώτη ομάδα της κατάταξης. Ίσως αυτό αρχικά να μας κοστίσει ως χώρα κάποιες θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη (ας πούμε η Εθνική ίσως μείνει και εκτός οκτάδας κάποιες φορές στις διεθνείς διοργανώσεις), αλλά μακροπρόθεσμα θα υπάρχουν σημαντικά οφέλη για το χώρο. Αλλιώς μιλάμε για ένα άθλημα από το οποίο απλά ευνοούνται μόνιμα 1-2 ομάδες και μερικές δεκάδες ανθρώπων και η εθνική ανάπτυξη του αθλήματος απλά δεν υφίσταται πλέον.
Αυτά έτσι ως ένας γενικός προβληματισμός και μερικές ιδέες για το πώς θα μπορούσε να γίνει μια ουσιαστική αλλαγή στο Ελληνικό πόλο. Ίσως φυσικά να υπάρχουν και πολλές άλλες καλύτερες προτάσεις. Δεν φαίνεται ωστόσο να υπάρχει πρόθεση από την ομοσπονδία να γίνουν σημαντικές μεταβολές διοργάνωση των πρωταθλημάτων επί του παρόντος. Τουλάχιστον δεν έχει ανακοινωθεί κάτι σχετικό.
Καλό καλοκαίρι σε όλους και ας ελπίσουμε και του χρόνου να τα καταφέρουμε να πάμε εξίσου καλά σε υδατοσφαίριση και κολύμβηση (καταρχήν να καταφέρουμε να υπάρχουμε αξιοπρεπώς).
Ypopsiasmenos